Florian Schneider, grubu Kraftwerk ile 1970'li yıllarda sadece elektronik müzik için deneysel bir araç olarak kullanılan synthesizer'ı yenlikçi bir biçimde kullanarak günümüzdeki bir çok müzik türünün gelişmesine büyük bir katkıda bulundu. 30 Nisan'da hayatını kaybeden Florian Schneider'i saygı ve özlemle anıyoruz.
Pop müzik dendiği zaman akla ilk gelen ülkeler A.B.D. ve Inglitere olsa da Kraftwerk'in yenilikçi düşünce tarzı ile Almanya'da günümüz pop müziğe en çok ilham olan ülkelerden biri. 1970'li yıllarda parçalarında ağırlıkla synthesizer kullanan ve müziklerini "robot pop" olarak tanımlayan Kraftwerk ekibi, synthesizer kullanımını daha mainstream hale getirerek günümüzde bestelenen hip-hop'tan, dans müziğine bir çok müzik türünün temelini oluşturdu. Popülerleşmeye başladıktan sonra bir çok müzik severin "elektronik Beatles" takma adını verdiği Kraftwerk, tartışmasız bu sıfatı hakkıyla taşıyor.
Kraftwerk'in kuruluş hikayesi de grubun kendisi kadar ilginç. Düsseldorf konservatuarında eğitim alan ve orada tanışan Florian Schneider ve Ralf Hütter ikilisi klasik müziğin keskin kurallarını yıkmak amacıyla beraber müzik yapmaya karar verirler. "Hayatımız boyunca Mozart ya da Beethoven bestelerinin keskin kuralları içine sıkışıp kalmak istemedik. Kendimize "Almanya'nın sesi ne olmalı?" sorusunu sorduk ve bu sorunun cevabını yarattığımız müzik ile betimlemek istedik, işte Kraftwerk'in müzikal yolculuğu bu şekilde başladı." açıklamasında bulunan Florian Schneider, Kraftwerk'in "enerji kaynağı" anlamına geldiğini ve bu nedenle bu Kraftwerk adını seçtiklerini belirtti. Aynı zamanda kendilerini "klangchemiker" yani "ses kimyacısı" olarak tanımlayan Kraftwerk ekibi, teknoloji yardımıyla yeni sesler ve tınılar keşfetme yolculuğuna koyuldu. Florian Schneider "klangchemiker" sıfatının hakkını vererek elektronik flüt ve Robovox adlı bir synthesizer icat etti ve müziklerinde bu yenilikçi aletlere yer vermekten hiç çekinmedi.
Yayınladıkları, ilk 3 albümlerinde de klasik müzik ağırlıklı parçalar besteleyen Kraftwerk ekibi gün geçtikçe kendi seslerini yakaladı ve 1974 yılında besteledikleri "Autobahn" parçası hem onların kariyerleri için hem de global müzik dünyası için bir dönüm noktası oldu. 22 dakikalık bu "synth-senfonisi" Almanya'da otoyolda araba sürüyormuş hissi vermesi amacıyla bestelendi ve bir çok olumlu yorum aldı. İlginç bir bilgi olarak eklemek isteriz ki Kraftwerk grubu ilk 3 albümlerine hiç bir diskografisinde yer vermez ve bir çok Kraftwerk-sever grubun ilk parçasının aşağıda dinleyebileceğiniz "Autobahn" parçası olduğunu düşünür.
Elektronik müzik tarihinden kısaca bahsetmek gerekirse, synthesizer kullanımının 1950'li yılların başında Almanya, A.B.D ve Japonya gibi ülkelerde birbirinden bağımsız eforlarla ortaya çıktığını biliyoruz. Elektronik müziğin ilk ortaya çıktığı ülke bir çok uzman tarafından Almanya olarak belirtilse de, Detroit ve Tokyo şehirlerinde de aynı dönemde yaygınlaşan synthesizer kullanımı ve dönemin teknolojik dezavantajları nedeniyle ILK olarak hangi ülkede synthesizer kullanıldığını söylemek zor.
Synth kullanımının ilk olarak popüler kültür ile buluşması ise 1963 yılına dayanıyor. Bir çok uzman tarafından "elektronik müzik temelli ilk mainstream parça" olarak kabul edilen Doctor Who dizisinin giriş jeneriğini alttaki videodan izleyebilirsiniz.
1970'li yıllarda kurulan Kraftwerk müzik hayatlarına ilk başladığı zaman synthesizer hala pek tercih edilen bir müzik aracı değildi. Kraftwerk'in synthesizerı yenilikçi bir biçimde kullanarak imza attığı parçalar ise hem elektronik müziğe hem de pop müziğine damgasını vurdu. Kraftwerk'in dünyayı kasıp kavuran synthesizer altyapılı parçaları bir süre sonra dünyaca ünlü sanatçıların ilgisini çekti ve David Bowie'nin 1977 yılında kaydettiği "Low" albümü ,synthesizer kullanılarak kaydedilen ilk Pop türündeki albüm olma özelliğini taşıdı. Albümde yer alan "A New Career in Town" parçasında Kraftwerk ekibinin yenilikçi synth kullanımının esintilerini çok net bir şekilde hissedebiliyoruz.
David Bowie'nin synthesizerı popüler kültüre tanıtmasıyla beraber New Romantic, synth pop and hip-hop türleri büyük bir yükselişe geçti, ve yavaş yavaş trance, house ve EDM türlerinin doğmasına ilham kaynağı oldu. 1980'li yılların efsane grubu Pet Shop Boy'un solisti Chris Lowe yaptığı bir açıklamada "her şey Kraftwerk sayesinde başladı" diyerek Kraftwerk grubunun popüler müzikteki etkisine dikkat çekti.
Ancak popüler müzikteki synth kullanımı ilk başta herkes tarafından olumlu karşılanmadı. Pink Floyd ve Led Zeppelin gibi efsane rock gruplarının kasıp kavurduğu 1970'li yıllarda, synth altyapılı parçalar eleştirmenler tarafından şüpheyle bakıldı. "Allah aşkına robotları müziğimizden uzak tutun" , "Şarkılarda hiç bir bütünlük ve duygu yok, sanki bir grup robot dünyayı havaya uçurup çıkarttığı sesi dinlemek istiyor" gibi ağır eleştirilere de maruz kalan Kraftwerk grubu bu eleştirileri kendilerini geliştirmek için kullandı.
1982 yılında ilk hitleri olan "Robots" parçasını yayınlayan Kraftwerk, İngiltere'deki müzik listelerinde 1. sıraya ulaştı ve synthesizer kullanımı mainstream müziğe adını kazımış oldu...
OMD, Depeche Mode ve The Human League gibi müzik gruplarının da Kraftwerk'in açtığı yoldan giderek synth altyapılı parçalar yayınlamasıyla 1980'li yılların başından itibaren synthesizer popüler müzik listelerinde ilk 10'a giren bir çok parçanın altyapısını oluşturur hale geldi.
Günümüzde Kraftwerk'e hala "tüm müziklerin babası" olarak ithaf edilmekte. Son yıllarda Dr Dre'den Coldplay'e, The Chemical Brothers'dan Justin Timberlake'e bir çok sanatçının parçalarında Kraftwerk "sample"larına rastlamak mümkün.
Synthesizer kullanımını yaygınlaştırarak neredeyse her müzik türünde kullanılan bir araç haline getiren Florian Schneider ve Kraftwerk grubu, tartışmasız günümüz müziğinin en önemli ilhan kaynağı. Yazımıza bir çok kişinin tarihin ilk Techno performansı olarak nitelendirdiği, Kraftwerk'in 1970 yılında Almanya'da sergilediği bir performansın çok özel bir kayıdıyla son veriyoruz ve 30 Nisan'da, 73 yaşında, doğduğu şehir Düsseldorf'ta hayata veda eden Florian Schneider'i saygı ve özlemle anıyoruz.
KüçükÇiftlik Park • Cts, Ağu 23 (GMT+3)
Ataköy Marina Açık Hava • Cts, Ağu 30 (GMT+3)
Zorlu PSM • Cum, Ağu 22 (GMT+3)
Life Park • Cum, May 23 (GMT+3)
Kastel • Cts, May 24 (GMT+3)
The Black Cave • Cts, Haz 14 (GMT+3)
The Black Cave • Cts, Haz 07 (GMT+3)